Enkele arbeidsrechtelijke vragen en antwoorden

Mijn werknemer is verkouden, maar kan nog werken, wat nu?

Is een werknemer verkouden of ziek maar wel in staat zijn werkzaamheden te verrichten, dan is het nu niet wenselijk dat de werkzaamheden op de werkvloer worden verricht. In dat geval kan thuiswerk wellicht uitkomst bieden. Het is aan werkgever en werknemer om daar samen afspraken over te maken. Is thuiswerken niet mogelijk, dan zal de werknemer in principe gewoon recht op loon behouden.

Is een werknemer niet verkouden of ziek en wil hij zijn werkzaamheden niet op de werkvloer verrichten, dan is de werkgever in beginsel niet verplicht het loon door te betalen. In het algemeen zal de werknemer dan ook verlof op moeten nemen.

Mijn werknemer kan geen opvang regelen voor zijn kind(eren), wat nu?

Is een werknemer niet in staat om zijn werkzaamheden te verrichten omdat de scholen dicht zijn en geen oppas gevonden kan worden? Dan heeft de werknemer recht op calamiteitenverlof. Calamiteitenverlof is een vorm van betaald verlof.

Dit verlof is echter van beperkte duur, namelijk voor de duur die nodig is om noodmaatregelen te treffen. De duur kan dus variëren van een aantal uur tot een aantal dagen. Indien uw werknemer nog steeds geen opvang heeft kunnen regelen, dan mag inmiddels wel aangenomen worden dat het calamiteitenverlof is geëindigd. Werkgever en werknemer zullen met elkaar in overleg moeten om de gevolgen daarvan te bespreken. Denk daarbij aan het opnemen van vakantiedagen of onbetaald verlof.

Is werknemer in staat zijn werkzaamheden thuis te verrichten, dan kan de werknemer ook verplicht worden om thuis te werken. De werkgever volgt dan namelijk het dringende advies van de Rijksoverheid om zo veel als mogelijk thuis te werken. De werkgever dient dat dan uiteraard wel te faciliteren (bijvoorbeeld door het verstrekken van een laptop).

Verplicht vakantie opnemen?

De werkgever kan overigens werknemers voor wie hij geen werk heeft niet verplichten vakantiedagen op te nemen. Uiteraard kan hij dit wel aan de werknemer vragen.

Reiskosten

Fiscaal

Wanneer uw werknemers thuiswerken in verband met het Coronavirus en een onbelaste vaste reiskostenvergoeding krijgen, mag de onbelaste vaste reiskostenvergoeding bij verwachte langdurige afwezigheid worden doorbetaald in de periode maart en april. Vanaf 1 mei 2020 dient, als de vaste reiskostenvergoeding wordt doorbetaald, deze te worden belast als loon. Het is dus raadzaam de vaste reiskostenvergoeding per 1 mei 2020 te stoppen. Vanaf die maand volgende op de maand waarin geen sprake meer is van langdurige afwezigheid, kan de vaste reiskostenvergoeding dan weer worden verstrekt zonder dat deze wordt aangemerkt als loon.

Juridisch

Reiskosten komen voor in allerlei soorten en maten. Zij zijn ter dekking van de reiskosten die een werknemer maakt uit hoofde van zijn werkzaamheden en/of woon-werkverkeer. Als een werknemer geen reiskosten maakt, dan is een werkgever in beginsel ook niet gehouden deze (gedeeltelijk) te vergoeden. Dit is echter anders indien uit de arbeidsovereenkomst of cao anders blijkt. Daarin kan zijn opgenomen dat reiskosten bij afwezigheid (bijvoorbeeld ziekte) gedurende een zekere tijd nog doorbetaald dienen te worden. Dat een vaste reiskostenvergoeding niet meer onbelast mag worden verstrekt (zie hiervoor), betekent dan nog niet dat een werkgever de betreffende vergoeding niet is verschuldigd. Het is dus altijd raadzaam de arbeidsovereenkomst en/of cao daarvoor te raadplegen.

Verzekeringen

Het Verbond voor Verzekeraars heeft ook ten aanzien van een aantal voor ondernemers/werkgevers van belang zijnde verzekeringen vragen beantwoord. Hieronder de belangrijkste:

Mijn bedrijf loopt inkomsten mis door het coronavirus. Kan ik een beroep doen op een verzekering?

Antwoord: Nee, dit is bedrijfsschade en dat risico wordt alleen gedekt door bedrijfsschadeverzekeringen als er sprake is van materiële schade en dat is hier niet het geval.

Keert een verzuimverzekering uit als mijn werknemer wegens ziekte door het virus niet in staat is om zijn werk te verrichten?

Antwoord: Ja, de oorzaak van de ziekte is niet relevant.

Keert een verzuimverzekering uit als mijn werknemer niet in staat is om zijn werk te verrichten omdat hij in quarantaine geplaatst is?

Antwoord: Nee, een verzuimverzekering dekt de loondoorbetalingsverplichting in geval van ziek personeel. Als iemand om een andere reden dan ziekte niet kan werken, bijvoorbeeld omdat een hij/zij om preventieve redenen in quarantaine moet blijven, of een bepaald gebied niet mag verlaten, is er geen dekking voor de eventuele loondoorbetaling.

Vanwege vrees voor het coronavirus kan ik geen werk verrichten. Keert een verzuimverzekering dan uit?

Antwoord: Nee, een arbeidsongeschiktheidsverzekering dekt inkomensverlies ten gevolge van ziekte of arbeidsongeschiktheid. Daar is in deze situatie geen sprake van.

Ik ben zzp’er, ik ben ziek geworden door het coronavirus en kan daardoor niet werken. Kan ik een beroep doen op mijn arbeidsongeschiktheidsverzekering?

Antwoord: Ja

Ik ben zzp’er, ik ben in quarantaine geplaatst en kan daardoor niet werken. Kan ik een beroep doen op mijn arbeidsongeschiktheidsverzekering?

Antwoord: Nee, als iemand om preventieve redenen in quarantaine moet blijven, of een bepaald gebied niet mag verlaten, is er geen dekking.

Het is overigens altijd raadzaam om de polisvoorwaarden te controleren op de dekking. Neem zo nodig contact op met u verzekeraar of tussenpersoon.